Eén Vlaams bestuurlijk sanctieregister voor sterkere handhaving

Vlaanderen telt 43 verschillende inspectiediensten met bijna 900 handhavers. Toch is er nog steeds geen centraal en toegankelijk register waar alle handhavingsacties en -sancties terug te vinden zijn. Een groot gemis, meent Vlaams minister van Justitie en Handhaving Zuhal Demir. “De ene inspectiedienst kan op die manier geen rekening houden met eerder opgelegde sancties van andere diensten, waardoor onder meer recidive onvoldoende in rekening kan worden gebracht bij bijvoorbeeld het bepalen van de strafmaat.” Demir legt daarom momenteel de laatste hand aan één Vlaams bestuurlijk sanctieregister waar ook lokale besturen, politie en openbaar ministerie toegang toe zullen krijgen.

Wanneer politie, openbaar ministerie en lokale besturen op vervolgbare inbreuken stoten, is het voor hen vaak een raadsel of de overtreder al eerder in contact kwam met bijvoorbeeld Vlaamse inspectiediensten. Ofwel start de betrokken instantie een speurtocht naar eerdere sancties van andere instanties, ofwel beslist ze zonder die kennis de nodige sancties op te leggen. In het eerste geval wordt veel tijd verloren waardoor een lik-op-stukbeleid onmogelijk wordt, in het tweede geval kan onder meer recidive onvoldoende in rekening gebracht worden.

Kafka, vindt Zuhal Demir. “Sterke handhaving staat of valt met goede informatie-uitwisseling. Tussen verschillende autoriteiten, maar ook binnen de Vlaamse overheid zelf. Dat Vlaamse inspectiediensten in het verleden nooit van elkaar wisten welke sancties ze aan welke bedrijven gaven, is te zot voor woorden. Als Vlaanderen moeten we het goede voorbeeld geven. Daarom komt er één Vlaams bestuurlijk sanctieregister waar alle handhavingsacties en -sancties verzameld worden en dat toegankelijk wordt voor andere handhavers zoals lokale besturen, openbaar ministerie en politie.”

Het Vlaams bestuurlijk sanctieregister moet een optimale wisselwerking faciliteren tussen de bestuurlijke handhaving van Vlaams en lokaal niveau, maar ook met de strafrechtelijke autoriteiten. Door de informatie van de Vlaamse handhavingsdiensten te beschikken, kunnen andere autoriteiten ook rekening houden met de eerder opgelegde sancties. Heeft een bedrijf dat een milieuovertreding begaat bijvoorbeeld al herhaaldelijk grote geldboetes opgelegd gekregen, dan kan het openbaar ministerie in die wetenschap bijvoorbeeld best andere maatregelen nemen, aangezien de geldboetes weinig effect hadden.

Het sanctieregister zal de lokale besturen ook in het kader van hun toezichtsbevoegdheden toegang geven tot het sanctieregister. Wanneer zij een controle uitvoeren op bijvoorbeeld een mestverwerkingsbedrijf, moeten zij kunnen weten dat andere vestigingen van dezelfde groep, maar in een andere gemeente, al maatregelen of boetes opgelegd kregen voor vergelijkbare inbreuken. “Zo wil ik ervoor zorgen dat de Vlaamse en lokale bestuurlijke handhaving beter op elkaar afgestemd zijn”, luidt het bij minister Demir.