Al sinds de start van het Economisch Netwerk Albertkanaal (ENA) in 2005 is er sprake van een leidingstraat die de Antwerpse haven moet verbinden met het Ruhr-gebied. Studie na studie bleef het dossier in de lucht hangen tijdens de vorige bestuursperiode, tot de Vlaamse Regering eind vorig jaar beslist om het dossier aan inspraak te onderwerpen. Met een startnota haalde de Vlaamse Regering het dossier uit de achterkamer en opende ze een openbaar onderzoek in maar liefst 45 gemeenten en drie provincies met als doel inspraakreacties van het brede publiek te verzamelen over drie mogelijke trajecten. Ook werd het advies gevraagd van alle gemeenten en provincies waar één van de drie te onderzoeken tracés is gelegen, aan Saro en Mina-raad en aan de Vlaamse adviesinstanties. Dat openbaar onderzoek liep af op 30 april 2021.

Groei chemische cluster Antwerpse regio

De motivatie voor een leidingstraat is ingegeven vanuit de groei en het economische belang van de chemische cluster in de Antwerpse regio, een belangrijke bron van werkgelegenheid in Vlaanderen. Pijpleidingen zijn bovendien een duurzaam vervoer voor deze stoffen, zijn veiliger dan andere transportmiddelen en kunnen duizenden vrachtwagens van de weg houden. Zo zorgt de bestaande pijpleiding Antwerpen-Limburg-Luik jaarlijks voor zowat 100.000 vrachtwagens minder op de weg tussen de Antwerpse haven en het industriële chemiecomplex Chemelot in het Nederlandse Geleen. De leidingstraat zou dienen om de toekomstige groei van de sector en de energietransitie mogelijk te maken.

Zo’n 1.700 burgers volgden een van de acht webinars voor het ruime publiek. Daarbij werden ook vragen beantwoord. Naast meer persoonlijke vragen naar onteigening en compensatie, risico’s voor omwonenden, duur van en hinder tijdens de aanleg, welke activiteiten verenigbaar zijn met een leidingstraat … werden er ook vragen gesteld bij het doorkruisen van kwetsbare natuur- en bosgebieden, het kostenplaatje en de verdere procedure.

Alle reacties worden geanalyseerd

“Er werden minstens 3.500 reacties ingediend. Dat gaat veelal om afwijzende reacties, maar ook om voorwaardelijk gunstige adviezen zoals bijvoorbeeld van het stadsbestuur van Genk. Die reacties worden nu allemaal geanalyseerd en komen dan terug naar de regeringstafel”, laat Demir weten. “Een openbaar onderzoek is voor mij geen schijntoneeltje. Mensen die de moeite doen om hun, vaak goed onderbouwde, reactie in te dienen, moeten serieus genomen worden. Ook in dit dossier zal dat het geval zijn.”

Vlaanderen is maar een zakdoek groot

“Vlaanderen is maar een zakdoek groot. Een grootschalig project van die omvang heeft meteen grote gevolgen. Ik heb dus begrip voor de ongerustheid, maar stip aan dat er nog geen finale beslissing is genomen is. De Vlaamse Regering vindt de lokale inschattingen erg belangrijk vooraleer er verdere beslissingen genomen worden. Die impact kan lokaal heel erg verschillend zijn. Denk maar aan bosrijke of landelijke gebieden ten opzichte van bedrijfszones. Bundeling en zuinig ruimtegebruik en ook het vermijden van gevoelige gebieden, zoals natuurgebieden, spelen uiteraard een grote rol. Niet alleen voor de lokale besturen, belangenverenigingen en inwoners is dit belangrijk. Ook voor mij als minister van Natuur en Leefmilieu”, zegt Demir.

Demir laat weten dat er tot nader order dus niet vooruit gelopen kan worden op beslissing of trajectkeuze voor de leidingstraat. Het departement Omgeving verwerkt nu alle ingesproken reacties en adviezen en legt vervolgens een nota voor aan de Vlaamse Regering zodat die in eer en geweten kan beslissen over het vervolg van het dossier op basis van alle elementen in het dossier.