U heeft nog geen toestemming gegeven om noodzakelijke cookies te plaatsen. Accepteer de nodige cookies om deze content te zien.
Bijna 27 procent van de kinderen spreekt thuis geen Nederlands. Tien jaar geleden lag dat cijfer beduidend lager. De gevolgen zijn ernstig, zegt Demir: “Kinderen die thuis geen Nederlands spreken, halen gemiddeld slechtere resultaten. Ze hebben drie keer meer kans om zonder diploma de school te verlaten. Dan moet je durven zeggen: hier trekken we een lijn.”
Instapklasjes voor peuters én hun ouders
Daarom wil ze veel vroeger tussenkomen dan vandaag het geval is. Voor peuters die nog niet naar de kleuterschool gaan, organiseert ze instapklasjes Nederlands. “We willen hen een basiswoordenschat meegeven vóór ze aan hun schooltraject beginnen. Dat helpt het kind, maar ook de kleuterjuf en de klas. En het verlaagt de drempel.”
De lessen worden georganiseerd tijdens de schoolvakanties, een beetje naar het model van de zomerscholen. Ook ouders mogen aansluiten. "Zo weten zij ook wat het schoolse leven inhoudt en wat we van hen verwachten."
Intensieve begeleiding vanaf de kleuterklas
Vanaf de eerste kleuterklas krijgen kinderen met een taalachterstand wekelijks drie uur extra taalondersteuning in kleine groepjes. Hoe en wanneer dat gebeurt, mogen scholen zelf organiseren. De kleuterleerkracht of de klassenraad beslist wie er nood aan heeft. “We moeten opnieuw leren vertrouwen op onze leerkrachten. Zij weten perfect welk kind wat nodig heeft. Maar dan moeten we hen ook de uren en de middelen geven om dat waar te maken.”
De taalondersteuning kan zelfs verplicht worden om toegelaten te worden tot het volgende leerjaar. Demir is duidelijk: “Het is tijd dat ouders hun verantwoordelijkheid nemen. De taalachterstand die je als kind oploopt, draag je heel je leven mee. Die weegt op alles. Wij willen die last van hun schouders halen.”
Taalheldklassen in het lager onderwijs
Voor kinderen met een grote taalachterstand in het lager onderwijs voorziet Demir zogeheten taalheldklassen. Die worden ingevoerd vanaf schooljaar 2026-2027. Kinderen komen daar tijdelijk in een aparte klas terecht, waar de focus volledig op Nederlands ligt. “We geven hen een onderdompeling. Eén tot maximaal twee jaar, met intensieve begeleiding.”
Volgens Demir is dat nodig omdat het huidige systeem — waarbij anderstalige nieuwkomers meteen in een gewone klas belanden — niet werkt. “We zien dat die kinderen de lessen vaak niet volgen. De leerkracht moet vertragen. Dat vertraagt de hele klas. En dat is niet houdbaar. Als je de tafel van twee wil uitleggen, moet je eerst uitleggen wat ‘twee’ betekent.”
“De taalheldklassen zullen we regionaal organiseren, netoverschrijdend, via lokale overlegplatformen”, zegt Demir. De bedoeling is dat kinderen na gemiddeld zes weken tot een jaar kunnen doorstromen naar het reguliere onderwijs. De beslissing daarover ligt opnieuw bij de klassenraad.
Heeft het kind een kleinere achterstand? Dan kan het tot drie uur remediëring per week krijgen in kleine groepjes. Scholen kiezen zelf of dit binnen of buiten de gewone lesuren gebeurt.
Taaltrajecten in het middelbaar
Ook in het middelbaar kan de klassenraad leerlingen met een kleinere taalachterstand drie uur extra Nederlands per week opleggen.
Daarnaast worden de OKAN-klassen hervormd tot volwaardige taalklassen met een kennisrijk curriculum, zodat anderstalige nieuwkomers beter kunnen doorstromen naar het reguliere onderwijs. Ook de eerste graad van de B-stroom wordt in die zin hervormd.
Meer mensen, meer middelen
Dat alles vraagt natuurlijk extra personeel, erkent Demir. “Het is een huzarenstuk, dat geef ik toe. Maar het moet. We gaan breed werven: gepensioneerde leerkrachten, taalexperten, logopedisten ... En we voorzien opleidingen, samen met Leerpunt, de Taalunie en het Vlaams Talenplatform.” Demir wil er wel over waken dat er geen leerkrachten uit het gewone lescircuit worden gehaald om de extra taallessen te geven.
En de investering? “Die is aanzienlijk. De Vlaamse Regering pompt deze legislatuur 400 miljoen euro in extra ondersteuning voor Nederlands. Een historisch bedrag. Maar Nederlands is de sleutel tot de samenleving waar ieder kind recht op heeft. En het is onze verdomde plicht om ervoor te zorgen dat ze die sleutel op zak hebben”, besluit Demir.
